پرتا فیلتر دستگاه اسپرسوساز چیست؟

پرتافیلتر و هدگروپ، دو بخش کلیدی در دستگاه های اسپرسوساز هستند که تاثیر مستقیمی بر کیفیت و طعم نهایی اسپرسو دارند. بدون این دو قطعه، تهیه اسپرسوی ایده آل تقریبا غیر ممکن است. پرتافیلتر به عنوان نگهدارنده قهوه آسیاب شده، وظیفه ای حیاتی در توزیع یکنواخت و استخراج صحیح قهوه دارد. درحالی که هدگروپ به عنوان نقطه ی اتصال بین پرتافیلتر و دستگاه، مسئول تامین فشار و دمای مناسب برای استخراج است. درک عمیق و حرفه ای تر این دو قطعه و نحوه ی عملکرد آنها، می تواند به هر بارسیتا و علاقه مند به قهوه کمک کند تا بتواند بهترین اسپرسو را تهیه کند. در این مقاله به بررسی دقیق تر پرتافیلتر و هدگروپ پرداخته و نقش هر یک در فرایند تهیه اسپرسو را توضیح خواهیم داد.

پرتا فیلتر چیست؟

پرتافیلتر قطعه ای از دستگاه های اسپرسو ساز است که پودر قهوه را در آن می ریزند. در تمامی انواع دستگاه های اسپرسوساز مانند اسپرسوسازهای خانگی، اسپرسوسازهای صنعتی و اسپرسوسازهای همراه که اصطلاحا به آن ها اسپرسوساز مسافرتی گفته می شود، قطعه ی پرتافیلتر قهوه وجود دارد. در واقع وجود این قطعه برای تهیه یک اسپرسوی خوشمزه و واقعی کاملا ضروری می باشد. قطعه ی پرتافیلتر اسپرسو را دسته گروپ نیز می نامند. پرتافیلتر قهوه ساز دارای فیلتری به شکل یک سبد کوچک فلزی به همراه یک دسته است. این قطعه به گروپ که یکی دیگر از اجزای دستگاه اسپرسوساز است متصل و کاملا قفل می شود.

آبی که در دستگاه قهوه ساز می ریزیم با فشار بسیار زیادی از قسمت سبد شکل پرتافیلتر که قهوه ی آسیاب شده در آن قرار دارد، عبور کرده و به این ترتیب عصاره ی قهوه گرفته می شود. این قطعه در انواع و اندازه های مختلفی وجود دارد. به همین دلیل در هنگام خرید پرتا فیلتر اسپرسوساز باید توجه داشته باشید محصولی که انتخاب می کنید از نظر نوع و اندازه کاملا متناسب با دستگاه اسپرسوساز شما باشد. برای مثال باید توجه داشته باشید که تعداد پره ها، اندازه زاویه بین پره ها و دسته، اندازه سبد و غیره کاملا متناسب با نیاز شما باشد.

معرفی انواع پرتافیلتر

همان طور که اشاره کردیم پرتا فیلتر انواع مختلفی دارد. هرچند کارایی تمامی انواع مختلف این قطعه یکسان است اما شکل ظاهری آن ها تفاوت هایی دارد. انواع مختلف این قطعه را می توانیم به دو دسته پرتا فیلتر صنعتی و پرتا فیلتر خانگی تقسیم بندی کنیم. در زمان خرید پرتا فیلتر اسپرسو باید توجه داشته باشید سایز دهانه ی قطعه ای که انتخاب کرده اید  با سایز هدگروپ اسپرسوساز شما هماهنگ باشد.

پرتافیلتر صنعتی قابل استفاده در اسپرسوسازهای صنعتی و اسپرسوسازهای نیمه صنعتی است. اما پرتافیلتر خانگی مخصوص اسپرسوسازهای خانگی است. نوع صنعتی و خانگی این قطعه معمولا از نظر شکل ظاهری و کیفیت تفاوت هایی با هم دارند. پرتافیلترهای صنعتی معمولا از جنس برنجی کروم اندود هستند و کیفیت بسیار بالایی دارند. از آن جایی که دستگاه اسپرسوساز صنعتی در طول روز به طور مداوم مورد استفاده قرار می گیرند باید از استاندارد و با کیفیت بودن پرتا فیلتری که برای آن ها تهیه می کنید کاملا مطمئن باشید و از پرتا فیلتر صنعتی با کیفیت بسیار بالا استفاده کنید که تحمل مقاومت در برابر دما و فشار زیاد را داشته باشد. پرتافیلترهای خانگی معمولا از جنس آلومینیوم هستند زیرا اسپرسوسازهای خانگی نسبت به اسپرسوسازهای صنعتی به دفعات کمتری استفاده می شوند.

همچنین می توانیم پرتافیلترها را از نظر ظاهر آن ها در دو گروه پرتافیلترهای نازل دار و پرتافیلترهای عریان تقسیم بندی کنیم. استفاده از پرتافیلترهای نازل دار در هر دو نوع اسپرسوسازهای خانگی و صنعتی متداول تر و رایج تر است. این قطعه دارای یک یا دو خروجی است که به آن ها ناودان می گویند و عصاره قهوه از آن ها خارج می شود. پرتافیلترهای عریان نازل خروجی ندارند و استفاده از آن ها خصوصا در دستگاه های اسپرسوساز خانگی به ندرت انجام می شود. پرتافیلترهای تحت فشار، پرتافیلتر بدون فشار، پرتافیلتر دهانه دار، پرتافیلتر پدی، پرتافیلتر مبدل و غیره نیز از دیگر انواع پرتا فیلتر به حساب می آیند.

پرتافیلتر تحت فشار: پرتافیلتر های تحت فشار برای ایجاد کردن فشار اضافی برای دم کردن قهوه کاربرد دارد. این نوع پرتافیلتر برای باریستا های مبتدی بسیار مناسب می باشد و به راحتی قابل استفاده است. این مکانیزم که باعث ایجاد فشار می شود در سبد پرتافیلتر تعبیه شده است و به صورت یک نقطه طراحی شده است تا بتواند فشار را در زیر سوراخ های سبد ایجاد کند. 

پرتافیلتر بدون فشار: پرتا فیلتر بدون فشار برای ایجاد فشار مناسب در هنگام دم کردن قهوه، استفاده می شود. فشار مورد نیاز برای دم کردن قهوه، از قهوه فشرده تامین می شود و از عوامل مکانیکی اضافی استفاده نمی شود.

پرتافیلتر پدی: در این نوع پرتافیلتر از پد یا کیسه کاغذی استفاده می شود و قهوه همانند چای کیسه ای دم می شود. با استفاده از این نوع پرتا فیلتر دیگر نیاز به نگرانی برای جمع شدن قهوه در پرتافیلتر باشید و به راحتی می توانیدآن را تمیز کنید. همچنین با قرار دادن کیسه در پرتا فیلتر و تنظیم کردن دستگاه اسپرسوساز، به دیگر کار های خود ادامه دهید.

پرتافیلتر دهانه دار: پرتافیلتر دهانه دار یکی از ضروری ترین قسمت های دستگاه اسپرسوساز می باشد که یک اسپری دارد و قهوه را به سمت فنجان شما هدایت می کند. فواره هایی که در این پرتافیلتر تعبیه شده می تواند به صورت تکی یا دوتایی طراحی شوند و با استفاده از فواره های دوتایی می توان به طور همزمان قهوه را در دو فنجان هدایت کرد.

پرتافیلتر مبدل: پرتافیلتر مبدل مناسب برای انواع دستگاه های اسپرسوساز می باشد و باعث می شود که باریستا انعطاف بیشتری برای درست کردن قهوه داشته باشد. این پرتافیلتر به باریستا این امکان را می دهد تا بتواند قهوه را با هر روش دلخواه دم کند.

همچنین بخوانید: تفاوت اسپرسو ساز نیمه صنعتی و خانگی

تفاوت پرتافیلتر 51 و 58

پرتافیلتر دارای سایز های 51، 53 و 58 می باشد که براساس قطر آنها متغییر می باشد و به میلی متر اندازه گیری می شود.

پرتافیلتر 51: قطر داخلی این پرتا فیلتر 51 میلی متر می باشد و به طور معمول برای اسپرسوساز هایی که ظرفیت پایین تری دارند مناسب می باشد. درواقع این پرتافیلتر برای اسپرسوساز خیلی کوچک یا خانگی بسیار مناسب و ایده آل است. 

پرتافیلتر 58: قطر داخلی این پرتافیلتر 58 میلی متر می باشد و به طور معمول برای اسپرسوساز هایی با ظرفیت بزرگتر استفاده می شوند. درواقع این پرتافیلتر برای اسپرسوساز های حرفه ای بسیار کاربردی می باشد. همچنین در رستوران و کافی شاپ ها از این پرتا فیلتر استفاده ی بسیار زیادی می شود.

با توجه به این توضیحات می توان نتیجه گرفت که تفاوت اصلی پرتا فیلتر 51 و 58 در سایز و قطر آنها می باشد و شما می توانید با توجه به نوع دستگاه اسپرسوساز و نیاز خود سایز مناسب را انتخاب کنید.

علت جمع شدن آب در پرتافیلتر

از کاربردی ترین تجهیزاتی که در کافی استفاده می شود می توان به انواع یخچال صنعتی از جمله یخچال ایستاده  و مهم ترین آنها اسپرسوساز اشاره کرد. یکی از ایراداتی که ممکن است در هنگام درست کردن اسپرسو با دستگاه اسپرسوساز با آن مواجه شوید، خیس شدن پودر قهوه و جمع شدن آب در پرتافیلتر است. یکی از علت های ایجاد این مشکل می تواند کم بودن پودر قهوه در پرتا فیلتر باشد. ریز بودن بیش از حد قهوه ای که آسیاب کرده اید نیز می تواند دلیل دیگری برای خیس شدن قهوه و جمع شدن آب در پرتافیلتر باشد.

همان طور که توضیح دادیم باید قهوه را بعد از ریختن داخل پرتافیلتر کمی با دست فشار دهیم تا کاملا یک دست شده و هوای میان آن ها نیز گرفته شود. اگر فشاری که به پودر قهوه وارد می کنید بیش از حد باشد نیز ممکن است در پرتافیلتر آب جمع شود. مناسب نبودن طراحی سبد پرتافیلتر و یا قدرت کم دستگاه اسپرسوساز شما نیز می تواند از جمله دلایلی باشد که سبب شده اند در پرتا فیلتر آب جمع شود.

همچنین بخوانید: نحوه نگهداری از دستگاه اسپرسو ساز

اجزای پرتافیلتر

پرتا فیلتر دارای چند جز است که در کنار یکدیگر سبب می شوند تا عملکرد این قطعه به طور صحیح و کامل انجام شود. اجزای اصلی تشکیل دهنده ی پرتا فیلتر اسپرسوساز عبارتند از دسته، سبد و اسپات. در برخی از این قطعات نیز قسمتی به نام فشارسنج وجود دارد.

نوع و اندازه دسته برای کار کردن راحت با قهوه ساز اهمیت زیادی دارد. همچنین دسته ی پرتافیلتر سبب می شود تا این قطعه به راحتی روی دستگاه قرار بگیرد. سبد پرتافیلتر قسمتی از این قطعه است که قهوه ی آسیاب شده را در آن قرار می دهند.  اسپات یا قسمت ریزنده قهوه نیز یکی دیگر از اجزای پرتافیلتر است. در برخی از پرتا فیلترها یک و در برخی از این قطعه ها نیز دو ریزنده وجود دارد. فشار سنج در برخی از پرتافیلترها وجود دارد و جز اجزای اصلی و ضروری تشکیل دهنده پرتافیلترها به حساب نمی آید.

سبد

سبد یا همان بسکت، قسمتی از پرتافیلتر است که دانه های آسیاب شده ی قهوه را با اندازه های مناسب برای اسپرسو در خود نگه می دارد. این سبد زیر دستگاه قرار دارد و اجازه می دهد تا آب از درون دانه ها عبور کند. سبد در دو نوع سینگل و دوبل تولید می شود. بسک های دوبل برای استفاده در قهوه دبل اسپرسو مناسب هستند. به دلیل اینکه دارای عمق بیشتری برای مگه داشتن پودر قهوه و حجم بیشتری از قهوه هستند که همچنین دارای دو خروجی برای قهوه دهی می باشند. بسکت های سینگل عمق پایین تری دارند و از یک خروجی برای قهوه دهی استفاده می کنند که برای درست کردن قهوه های معمولی مناسب هستند.

دسته

دسته قسمتی از پرتافیلتر است که کاربر از آن برای نگهداری آسان در دستگاه اسپرسو استفاده می کند. شکل و وزن دسته می تواند بر ارگونومی و همچنین حمل و جابه جایی پرتافیلتر تاثیر بگذارد. دسته های پرتافیلتر در سه مدل پلاستیکی، فلزی و چوبی عرضه می شوند. به صورت کلی، دسته های پلاستیکی یکی از پرفروش ترین و بهترین گزینه برای استفاده در دستگاه قهوه ساز می باشند. دسته های فلزی به دلیل وزن بالایی که دارند، می تواند باعث وارد شدن فشار زیاد به دهنه ی خروجی قهوه شود و باعث از بین رفتن شکل اصلی آن شود.

فشار سنج

در برخی از پرتافیلتر ها، فشارسنج وجود دارد که در دستگاه های اسپرسوساز صنعتی بسیار مهم است. این فشار سنج ها به شما این امکان را می دهند که فشار خروجی پمپ را بسنجید. در صورت عدم وجود این دستگاه، نیاز به چک کردن فشار خروجی پمپ وجود دارد.

حلقه ها

پرتافیلتر ها می توانند دارای یک یا دو حلقه باشند که کمک می کنند قهوه به طور یکنواخت از پرتافیلتر خارج شود. بدین معنی که اگر شما دو شات اسپرسو می خواهید، داشتن دو حلقه خروجی به شما این امکان را می دهد که قهوه را به صورت یکسان در دو فنجان جریان دهید.

نحوه ی استفاده از پرتافیلتر

برای درست کردن یک فنجان اسپرسوی خوشمزه ابتدا باید قهوه ی آسیاب شده را در پرتا فیلتر قهوه ساز بریزیم و این قطعه را تا خطی که به عنوان اندازه مناسب پودر قهوه نشان داده شده است، کاملا پر کنیم. باید پودر قهوه را با دست فشار داده و سطح آن را کاملا صاف کنیم. حالا باید پرتافیلتر را در اسپرسوساز قفل کنیم تا عصاره ی قهوه کاملا گرفته شود.

 

میزان قهوه در پرتافیلتر

مقدار پودر قهوه ای که در پرتا فیلتر اسپرسوساز می ریزیم و نسبت آب و قهوه ی آسیاب شده اهمیت بسیار زیادی در طعم نهایی اسپرسوی شما دارد. به همین دلیل برای داشتن یک اسپرسوی خوش طعم باید به مقدار پودر قهوه ای که در پرتافیلتر دستگاه می ریزید توجه زیادی داشته باشید.

از آن جایی که طعم قهوه، میزان تلخی و غلظت آن باید با توجه به سلیقه و ذائقه خود فرد انتخاب شود شما می توانید با آزمون و خطا کردن بهترین مقدار پودر قهوه و آب را برای داشتن یک اسپرسوی خوشمزه به دست آورید. اما به طور کلی گفته می شود استفاده از  18 تا 21 گرم پودر قهوه می تواند نتیجه خوبی را برای شما ایجاد کند.

مقدار زیاد قهوه ی آسیاب شده در پرتافیلتر می تواند سبب تلخی بیش از حد اسپرسو شود و مقدار کم آن نیز اسپرسویی بی مزه و بسیار رقیق را به شما تحویل می دهد. در اغلب پرتافیلترها یک خط به عنوان نشانه برای بهترین مقدار قهوه ی آسیاب شده ای که باید در پرتا فیلتر بریزید وجود دارد و این کار شما را بسیار راحت می کند.

نحوه اندازه گیری سایز پرتافیلتر

برای نحوه اندازه گیری سایز پرتافیلتر تنها نیاز است که از یک خط کش و یا متر دقیق استفاده کنید. سپس پرتافیلتر را به درستی بر روی یک سطح صاف قرار دهید و قطر دهانه ی پرتافیلتر را اندازه بگیرید. اگر دستگاه اسپرسوساز شما دارای چندین سایز پرتافیلتر است بهتر است که سایز پرتافیلتر مورد نظر خود را بدانید. برای اطلاع از سایز پرتافیلتر می توانید به دفترچه ی راهنمای دستگاه خود مراجعه کنید.

همچنین بخوانید: تفاوت قهوه ساز و اسپرسو ساز

نحوه تمیز کردن پرتافیلتر

بعد از هربار استفاده از دستگاه اسپرسوساز و یا در آخر روز می توانید پرتافیلتر را به طور کامل بشوئید. برای تمیز کردن پرتافیلتر می توانید سبد آن را از دسته جدا کرده و با آب گرم کاملا سبد را از دانه های قهوه پاک کنید. بهتر است این قطعه را در ظرفی که پر از آب و مایع شوینده است قرار دهید.

هد گروپ چیست؟

دستگاه اسپرسو ساز از اجزا و قسمت های مختلفی تشکیل شده است و یکی از اجزای اصلی آن هد گروپ نام دارد. این قطعه فلزی است و  پرتا فیلتر قهوه ساز در آن قفل می شود. آب داغ با فشار بسیار زیادی از هد گروپ به سبد پرتا فیلتر وارد می شود. اسپرسوسازهای صنعتی ممکن است تا هفت هد گروپ نیز داشته باشند اما اسپرسوسازهای خانگی معمولا فقط یک هد گروپ دارند. همان طور که مشخص است عملکرد صحیح و بی نقص این قطعه می تواند در داشتن یک اسپرسوی خوشمزه بیشترین تأثیر را داشته باشد.

حفظ و نگهداری از هدگروپ

تمیز کردن صحیح و کامل هدگروپ اهمیت بسیاری زیادی در عملکرد آن دارد. بهتر است بعد از دست کردن اسپرسو، هدگروپ را بشویید تا دانه ها و چربی قهوه کاملا از روی آن پاک شوند. هدگروپ دارای یک واشر و یک صفحه ی مشبک است. در صورتی که متوجه وجود اشکال و ایرادی در این دو قسمت شدید باید آن ها را در اسرع وقت تعویض نمایید.

جمع بندی

در این نوشته با ارائه اطلاعات مفیدی در مورد پرتا فیلتر قهوه به سوال پرتافیلتر چیست؟ پاسخ داده ایم. همچنین طرز کار و انواع پرتا فیلتر قهوه ساز را بررسی کردیم. همان طور که توضیح دادیم این قطعه یکی از اجزای اصلی قهوه ساز است و برای داشتن یک اسپرسوی خوب و با کیفیت باید از استاندارد و با کیفیت بودن آن مطمئن باشید. در هنگام خرید پرتا فیلتر صنعتی باید توجه داشته باشید نوع و اندازه و سایر مشخصات محصولی که برای خرید انتخاب کرده اید با دستگاه اسپرسو ساز شما کاملا تناسب داشته باشد تا دچار مشکل نشوید.