کمپرسور که به عنوان موتور یخچال نیز شناخته می شود، یکی از مهم ترین اجزای یخچال صنعتی می باشد. عملکرد و کیفیت کمپرسور مستقیماً بر طول عمر و کارایی یخچال تاثیر می گذارد. کمپرسور یا همان موتور در یخچال صنعتی، وظیفه دارد تا گاز خنک کننده را فشرده کرده و در لوله های اواپراتور و کندانسور جریان دهد. این گاز پس از فشرده شدن در کمپرسور، وارد کندانسور شده و در آنجا تبدیل به مایع می شود. سپس، این مایع با توجه به خواص گاز خنک کننده، به چرخه سرمایش محفظه داخلی یخچال کمک می کند. در این فرآیند، گاز خنک کننده پس از جذب گرما از داخل محفظه، دوباره به گاز تبدیل شده و به کمپرسور باز می گردد تا این چرخه مجدداً تکرار شود. کیفیت و کارایی کمپرسور می تواند تاثیر مستقیمی بر مصرف انرژی و هزینه های یخچال داشته باشد. از این رو، انتخاب کمپرسور مناسب و نگهداری صحیح از آن، برای داشتن یک یخچال با عملکرد بهینه و طول عمر بالا ضروری است.
فهرست مطالب
مشخصات کمپرسور یخچال صنعتی
موتور یخچال های صنعتی از جمله یخچال ایستاده ویترینی، که به طور عام به آن کمپرسور نیز گفته می شود، قلب تپنده سیستم خنک کننده این یخچال ها است و وظیفه اصلی آن، فشرده سازی و به گردش درآوردن گاز مبرد در سیکل تبرید می باشد. انتخاب کمپرسور مناسب برای یخچال صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا بر عملکرد، راندمان و طول عمر یخچال تاثیر مستقیم دارد. مهم ترین مشخصات کمپرسور یخچال صنعتی عبارتند از:
- نوع کمپرسور: کمپرسورهای یخچال صنعتی در انواع مختلفی تولید می شوند. برخی از انواع موتور یخچال از نظر قدرت می توان به پیستونی، اسکرو، روتاری، سیلندر محوری و گریز از مرکز موجود هستند. هر نوع کمپرسور مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب نوع مناسب به عوامل مختلفی از جمله ظرفیت یخچال، دمای مورد نیاز و بودجه شما بستگی دارد.
- ظرفیت: ظرفیت کمپرسور باید متناسب با حجم یخچال و دمای مورد نیاز باشد.
- تعداد سیلندر: تعداد سیلندر کمپرسور بر قدرت موتور یخچال صنعتی و راندمان آن تاثیر می گذارد. کمپرسورهای با تعداد سیلندر بیشتر معمولاً قوی تر و راندمان بالاتری دارند.
- سرعت: سرعت کمپرسور بر ظرفیت و راندمان آن تاثیر می گذارد. کمپرسورهای با سرعت بالا معمولاً ظرفیت بیشتری دارند اما راندمان آنها نیز پایین تر است.
- ولتاژ: ولتاژ کمپرسور باید با ولتاژ برق محل استفاده شما مطابقت داشته باشد.
- گاز مبرد: نوع گاز مبرد باید با توجه به شرایط محیطی و دمای مورد نیاز انتخاب شود.
- برند: برندهای مختلفی از کمپرسورهای یخچال صنعتی در بازار موجود هستند. انتخاب برند مناسب به عوامل مختلفی از جمله کیفیت، قیمت، خدمات پس از فروش و در دسترس بودن قطعات یدکی بستگی دارد.
- میزان صدا: کمپرسورهای یخچال صنعتی می توانند صدای زیادی تولید کنند. اگر یخچال شما در مکانی حساس به صدا مانند رستوران یا هتل استفاده می شود، باید کمپرسوری را انتخاب کنید که صدای کمی تولید کند. البته بدیهی است که با افزایش قدرت موتور یخچال صنعتی، صدای تولیدی توسط آن نیز بیشتر خواهد شد.
- لرزش: کمپرسورهای یخچال صنعتی می توانند لرزش ایجاد کنند. اگر یخچال شما بر روی سطوح حساس مانند کاشی یا سنگ مرمر نصب می شود، باید کمپرسوری را انتخاب کنید که لرزش کمی ایجاد کند.
- قیمت: قیمت کمپرسورهای یخچال صنعتی می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. قبل از خرید، باید بودجه خود را تعیین کنید و کمپرسوری را انتخاب کنید که در محدوده قیمتی شما باشد. هر چه قدرت موتور یخچال صنعتی بیشتر باشد، قیمت آن نیز افزایش خواهد یافت.
همچنین بخوانید: علت اتومات نکردن یخچال ویترینی
عملکرد موتور یخچال های صنعتی چگونه است؟
در اینجا مراحل عملکرد موتور یا همان کمپرسور یخچال های صنعتی از جمله یخچال کوچک هتلی به طور خلاصه شرح داده می شود:
- مکش گاز مبرد: در اولین مرحله، گاز مبرد با فشار کم از طریق شیر مکش وارد کمپرسور می شود.
- فشرده سازی گاز مبرد: در داخل کمپرسور، گاز مبرد توسط پیستون یا پره ها فشرده شده و فشار آن به طور قابل توجهی افزایش می یابد.
- دمیدن گاز مبرد: گاز مبرد فشرده شده با فشار بالا از طریق شیر تخلیه از کمپرسور خارج می شود.
- کندانسور: گاز مبرد داغ و فشرده شده وارد کندانسور می شود. در کندانسور، گاز مبرد گرمای خود را به محیط اطراف منتقل می کند و به مایع تبدیل می شود.
- شیر انبساط: مایع مبرد از طریق شیر انبساط عبور می کند و در این مسیر حداکثر فشار کمپرسور یخچال و دمای آن به طور قابل توجهی کاهش می یابد.
- اواپراتور: مایع مبرد سرد شده وارد اواپراتور می شود. در اواپراتور، مایع مبرد گرمای محیط اطراف را جذب می کند و به گاز تبدیل می شود.
- تکرار سیکل: این سیکل به طور مداوم تکرار می شود و گاز مبرد در بین کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور در گردش می باشد.
در نتیجه این فرآیند، گرمای داخل یخچال صنعتی جذب شده و به محیط بیرون منتقل می شود و دمای داخل یخچال به دمای مورد نظر می رسد. انتخاب موتور مناسب برای یخچال صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا بر عملکرد، راندمان، طول عمر و هزینه های عملیاتی یخچال تاثیر مستقیم دارد.
نحوه تشخیص قدرت موتور یخچال صنعتی
تشخیص قدرت موتور یخچال صنعتی می تواند به روش های مختلفی انجام شود. در اینجا به چند روش متداول اشاره می کنیم. متداول ترین روش برای تشخیص قدرت موتور یخچال صنعتی، بررسی و پلاک خوانی کمپرسور یخچال است. این پلاک معمولاً روی بدنه کمپرسور یا در نزدیکی آن نصب شده است. بر روی پلاک مشخصات اطلاعات مختلفی از جمله مدل کمپرسور، ولتاژ، جریان، ظرفیت و قدرت (معمولاً با واحد اسب بخار یا وات) درج شده است. استفاده از جداول راهنمای سازنده هم روش دیگر است. بسیاری از سازندگان یخچال های صنعتی، جداول راهنمایی را ارائه می کنند که در آنها اطلاعات مربوط به مدل های مختلف یخچال، از جمله قدرت موتور آنها، درج شده است. می توانید با مراجعه به وب سایت سازنده یا تماس با بخش خدمات مشتریان آنها، به این جداول راهنما دسترسی پیدا کنید. محاسبه قدرت موتور راهکار دیگر تشخیص قدرت موتور یخچال صنعتی می باشد. در صورتی که به پلاک مشخصات یا جداول راهنمای سازنده دسترسی ندارید، می توانید با استفاده از فرمول های مهندسی، قدرت موتور را به طور تقریبی محاسبه کنید. برای این کار به اطلاعاتی مانند حجم یخچال، دمای مورد نیاز و نوع گاز مبرد نیاز دارید.
ابزارهای مختلفی هم برای اندازه گیری قدرت موتور الکتریکی وجود دارد که می توانید از آنها برای اندازه گیری قدرت موتور یخچال صنعتی خود استفاده کنید. استفاده از این ابزارها نیاز به دانش فنی و تخصص دارد و بهتر است توسط افراد متخصص انجام شود. هنگام تشخیص قدرت موتور یخچال صنعتی باید نکات زیر را در نظر بگیرید:
- واحد قدرت: قدرت موتور یخچال صنعتی می تواند با واحدهای مختلفی بیان شود.
- تبدیل واحدها: در صورت نیاز، باید واحدهای مختلف قدرت را به یک واحد مشترک تبدیل کنید تا بتوانید آنها را با یکدیگر مقایسه کنید.
- حداکثر ظرفیت: هنگام انتخاب موتور یخچال صنعتی، باید به حداکثر ظرفیت مورد نیاز خود توجه کنید.
- مصرف انرژی: موتورهای با قدرت بالاتر، مصرف انرژی بیشتری نیز دارند.
- قیمت: قیمت موتورهای یخچال صنعتی با توجه به قدرت و برند آنها متفاوت است.
همچنین بخوانید: مصرف برق یخچال صنعتی
بررسی برخی از مشکلات رایج کمپرسور یخچال صنعتی
همانند هر دستگاه الکترومکانیکی، کمپرسورها نیز می توانند در طول زمان دچار مشکلاتی شوند. در صورت مشاهده هرگونه مشکل در عملکرد کمپرسور، باید فوراً آن را توسط یک تکنسین متخصص بررسی و تعمیر کنید. البته تعمیر کمپرسور می تواند یک فرآیند پیچیده و خطرناک باشد و باید فقط توسط افراد متخصص انجام شود. انجام اقدامات پیشگیرانه مانند تعویض منظم فیلتر هوا و بررسی دوره ای کمپرسور می تواند به جلوگیری از بروز بسیاری از مشکلات رایج کمک کند. در ادامه به بررسی برخی از رایج ترین مشکلات کمپرسورها و راه حل های احتمالی آنها می پردازیم. روشن نشدن کمپرسور یکی از رایج ترین مشکلات است. علت بروز این مشکل موارد زیر است:
- مشکل در منبع تغذیه (قطعی برق، فیوز سوخته، و غیره)
- مشکل در موتور الکتریکی کمپرسور (سوختن سیم پیچ ها، گیر کردن بلبرینگ ها، و غیره)
- مشکل در سوئیچ فشار
- مشکل در رله ی استارت
راه حل برطرف کردن این مشکل نیز چند مورد زیر است:
- بررسی منبع تغذیه و رفع ایرادات احتمالی
- بررسی موتور الکتریکی کمپرسور و تعویض یا تعمیر آن در صورت نیاز
- بررسی سوئیچ فشار و تعویض آن در صورت نیاز
- بررسی رله ی استارت و تعویض آن در صورت نیاز
کارکردن کمپرسور به طور مداوم، مشکل رایج دیگری است که کمپرسورها با آن مواجه می شوند. علت بروز این مشکل موارد زیر است:
- مشکل در ترموستات
- نشت گاز مبرد
- عیب در فن کندانسور
- مسدود شدن فیلتر هوا
راه حل برطرف کردن این مشکل هم موارد زیر است:
- بررسی ترموستات و تعویض آن در صورت نیاز
- یافتن محل نشت و رفع آن
- بررسی فن کندانسور و تعویض یا تعمیر آن در صورت نیاز
- تعویض فیلتر هوا
ایجاد سر و صدای غیر معمول هم مشکل دیگری است که ممکن است برای کمپرسور اتفاق بیفتد. علت بروز این مشکل موارد زیر است:
- مشکل در بلبرینگ ها
- لرزش کمپرسور
- مشکل در شیرهای مکش و تخلیه
- کثیف شدن پره های فن
راه حل بروز این مشکل هم موارد زیر است:
- بررسی بلبرینگ ها و تعویض آنها در صورت نیاز
- بررسی و رفع لرزش کمپرسور
- بررسی و تعمیر شیرهای مکش و تخلیه
- تمیز کردن پره های فن
کم شدن قدرت خنک کنندگی نیز مشکل دیگری است که امکان دارد برای کمپرسور رخ دهد. علت بروز این مشکل موارد زیر است:
- نشت گاز مبرد
- کثیف شدن فیلتر هوا
- مسدود شدن لوله های اواپراتور
- مشکل در فن اواپراتور
برای برطرف کردن این مشکل هم باید کارهای زیر انجام شود:
- یافتن محل نشت و رفع آن
- تعویض فیلتر هوا
- بررسی و رفع انسداد لوله های اواپراتور
- بررسی و تعویض یا تعمیر فن اواپراتور
یخ زدگی لوله های اواپراتور هم ممکن است برای کمپرسور رخ دهد. علت بروز این مشکل موارد زیر است:
- تنظیم نامناسب دمای ترموستات
- مسدود شدن جریان هوا در اطراف اواپراتور
- نشت گاز مبرد
راه حل برطرف این مشکل، انجام کارهای زیر است:
- تنظیم دمای ترموستات به دمای مناسب
- بررسی و رفع انسداد جریان هوا در اطراف اواپراتور
- یافتن محل نشت و رفع آن
همچنین بخوانید: علت برفک زدن یخچال صنعتی ایستاده
راهنمای خواندن برچسب روی کمپرسور یخچال صنعتی
برچسب روی کمپرسور یخچال صنعتی حاوی اطلاعات مهمی در مورد کمپرسور و عملکرد آن است. آشنایی با این اطلاعات می تواند به شما در انتخاب کمپرسور مناسب برای نیازهایتان، عیب یابی مشکلات و نگهداری صحیح از کمپرسور کمک کند. در هنگام خواندن برچسب کمپرسور، به تمام اطلاعات موجود بر روی آن توجه کنید. اگر در مورد معنای هر یک از اطلاعات برچسب سوالی دارید، به دفترچه راهنمای کمپرسور یا وب سایت سازنده مراجعه نمایید. همچنین هنگام انتخاب کمپرسور، مطمئن شوید که مدلی را انتخاب می کنید که با نیازها و شرایط شما مطابقت داشته باشد. در اینجا به برخی از مهمترین اطلاعاتی که می توانید بر روی برچسب کمپرسور یخچال صنعتی پیدا کنید، اشاره می کنیم:
- مدل: مدل کمپرسور به شما کمک می کند تا مشخصات و اطلاعات مربوط به آن را در کاتالوگ سازنده یا وب سایت پیدا کنید.
- ظرفیت: ظرفیت کمپرسور با واحد اسب بخار HP یا کیلووات kW نشان داده می شود. این نشان دهنده قدرت خنک کنندگی کمپرسور است.
- نوع گاز مبرد: نوع گاز مبردی که کمپرسور از آن استفاده می کند بر عملکرد و راندمان آن تاثیر می گذارد. رایج ترین گازهای مبرد R22، R404A، R134a و CO2 هستند.
- ولتاژ: ولتاژ کمپرسور باید با ولتاژ برق محل استفاده شما مطابقت داشته باشد.
- فاز: کمپرسورهای تک فاز و سه فاز وجود دارند. نوع فاز مورد نیاز شما به سیستم برق محل استفاده شما بستگی دارد.
- آمپر: آمپر کمپرسور نشان دهنده میزان جریانی است که از آن عبور می کند.
- سرعت: سرعت کمپرسور با واحد دور در دقیقه RPM نشان داده می شود.
- راندمان: راندمان کمپرسور نشان دهنده نسبت کارایی آن است.
- سطح صدا: سطح صدای کمپرسور با واحد دسی بل dB نشان داده می شود.
- سال ساخت: سال ساخت کمپرسور به شما در تخمین عمر مفید آن کمک می کند.
- نام و آرم سازنده: نام و آرم سازنده کمپرسور به شما کمک می کند تا در صورت نیاز به خدمات پس از فروش با آنها تماس بگیرید.
- گواهینامه ها: برخی از کمپرسورها دارای گواهینامه هایی مانند UL، CE یا CSA هستند که نشان دهنده انطباق آنها با استانداردهای ایمنی و عملکردی است.
سخن پایانی
کمپرسورها قلب تپنده سیستم های تهویه مطبوع و تبرید هستند و وظیفه ی فشرده سازی گاز مبرد و به گردش درآوردن آن در سیکل تبرید را بر عهده دارند. یخچال های صنعتی مزایای مختلفی نسبت به یخچال های خانگی دارند. این یخچال ها معمولاً فضای ذخیره سازی بیشتری نسبت به یخچال های خانگی دارند که این امر آنها را برای مشاغلی که باید مقادیر زیادی مواد غذایی و نوشیدنی را ذخیره کنند، ایده آل می کند. همچنین یخچال های صنعتی به گونه ای طراحی شده اند که دمای ثابت تری را نسبت به یخچال های خانگی حفظ کنند که این امر به جلوگیری از فاسد شدن غذا کمک می کند. در نتیجه قدرت موتور یخچال صنعتی باید به گونه ای باشد که نیازهای مورد انتظار را برآورده نماید.